Na terenie całej Norwegii znajdziemy mnóstwo chat, domków i schronisk. Niektóre znajdują się wysoko w górach, inne zobaczymy przy linii brzegowej. Część z nich ma podstawowe wyposażenie, podczas gdy inne zachwycają wszelkimi możliwymi udogodnieniami: od bogato wyposażonej kuchni po jacuzzi na tarasie. Bez względu jednak na ich rozmiar lub zastosowane udogodnienia, wszystkie mają jedną wspólną cechę. Hytte, czyli niewielkich rozmiarów domek, jest integralną częścią friluftsliv, czyli norweskiego stylu życia na świeżym powietrzu. Jak trend ten odnalazł się w Polsce?
Nie będzie przesadą stwierdzenie, że norweska kultura domków to pewnego rodzaju narodowa obsesja. Termin hytte, często tłumaczony jest jako „kabina”, ale jak zobaczymy, w rzeczywistości jest to znacznie szersza idea, która zajmuje szczególne miejsce w norweskiej świadomości. Skąd się wzięła i jakie są jej początki? I jak trafiła na polski grunt?
Tradycyjne domki hytte są zbudowane z drewna, którego Norwegia ma pod dostatkiem. Zwykle są pomalowane, a najpopularniejszym i najbardziej charakterystycznym wyborem jest czerwień. Domki hytte spotkamy zwykle na wsi lub w lesie — i pamiętajmy, że w swej podstawowej wersji oferują mieszkańcom raczej spartańskie warunki (niekiedy do tego stopnia, że bieżąca woda i prąd nie będą częścią dostępnych udogodnień). Także i wyposażenie, które znajdziemy w tych uroczych małych domkach, jest zwykle ograniczone do niezbędnego minimum. W większości przypadków aranżacja składa się jedynie z drewnianego stołu, kilku krzeseł, prostego łóżka i — co charakterystyczne — kominka lub pieca, który pozwala utrzymać ciepło we wnętrzu, gdy na zewnątrz pojawi się śnieg i spadnie temperatura.
Większość terytorium Norwegii składa się z dziewiczych, pozbawionych ingerencji człowieka krajobrazów, a wielkość kraju pozwala na to, by odwiedzać miejsca, w których nikt inny nie mieszka. Uważa się, że Norwegowie mają tendencję do pielęgnowania tradycji w zakresie takich samotnych eskapad — w miejscach, w których nie można znaleźć żadnych oznak cywilizacji, na ogół uwielbiają przebywać sami, lub jedynie z najbliższą rodziną, lub przyjaciółmi.
W weekendy lub w czasie wakacji Norwegowie są gotowi opuścić swoje mieszkania i domy w miastach i udać się w podróż przez rzeki i lasy, aby dotrzeć do swego domku hytte. Jeśli zapytamy Norwega, czy woli polecieć na drugi koniec świata do egzotycznego raju, czy spędzić kilka dni lub tygodni w swoim hytte podczas wakacji, prawdopodobnie wybierze drugą opcję.
Poza tym, podobnie jak ich kuzyni ze Szwecji lub Finlandii, Norwegowie są szczególnie zapalonymi narciarzami, piechurami, kajakarzami i rowerzystami. Uwielbiają łowić ryby i polować, a także biwakować na łonie natury. Posiadanie hytte jest dla nich zatem łatwym sposobem na znalezienie się w środku dzikiej natury — a zarazem i najlepszym sposobem na zapomnienie o dość stresującym życiu w mieście i wszystkich zmartwieniach, które się z nim wiążą. Nic zatem dziwnego, że niewielkich rozmiarów, dość minimalistyczny w kwestii wyposażenia domek zyskał taką popularność.
Początkowo hytte był podstawowym domkiem z minimalnymi udogodnieniami. Współczesny domek hytte staje się jednak w pełni wyposażonym i komfortowym miejscem wypoczynku, a niektóre z nich stają się nawet ładniejsze i lepiej urządzone niż główny dom ich właściciela. Widać też, że buduje się je coraz większe, choć — jak wiele innych rzeczy w Norwegii — budowa i utrzymanie dużego hytte nad wodą czy pośród lasu może okazać się dość kosztowne.
Tradycyjny domek hytte nadal opiera się jednak na dobrze znanej koncepcji: to proste schronienie, oferujące komfort i wymagające jedynie podstawowego wyposażenia. Przede wszystkim, hytte to mały, ale ukochany kawałek nieruchomości, który dziedziczy się po rodzicach i o który dalej się dba, aby przekazać go swoim dzieciom w przyszłości. To prawda, że niezależnie od jakości, jedną wspólną cechą wszystkich domów hyta (używając tym razem spolszczonej wersji) jest koncepcja przekazywania domku z pokolenia na pokolenie. Oznacza to, że na rynku jest mniej domków, niż można by się spodziewać, a jeśli się trafią, często wpływa to na ceny.
W języku norweskim domki nazywane są po prostu ferieboliger (domy wakacyjne), a wiele osób używa tu zamiennie nazwy hytte. Innym popularnym typem hytte jest rorbu. To proste domki budowane z myślą o rybakach — choć stoją na lądzie, to częściowo wystają nad wodę, dzięki ustawieniu na palach, co zapewnia łatwy dostęp, np. do jeziora czy morza. Rorbuery są bardzo popularne na norweskich wyspach, gdzie nadal są używane przez rybaków w sezonie. Wiele z nich jest też wynajmowanych turystom na dany okres czasu lub całorocznie. Domki hytte znajdziemy też na kempingach czy w tworzonych współcześnie miejscach, służących relaksowi.
Architekci kreują dziś niezwykle nowatorskie koncepcje domków hytte — szczególnie z myślą o młodym pokoleniu Norwegów, kochających wypoczynek na świeżym powietrzu. Od domków na drzewach po nowoczesnych w wyglądzie domkach-kabinach — bez wątpienia znajdziemy obecnie mnóstwo fascynujących projektów, jakie z łatwością dopasujemy do naszych potrzeb.
Rzecz jasna, liczy się także ich wnętrze. Co powinno się w nich znaleźć? Nawet najprostszy w wyposażeniu domek hytte nie obejdzie się bez ławki (albo kilku), które z powodzeniem mogą zastąpić krzesła umieszczane przy stole (warto w tym miejscu wspomnieć, że drewniany, sporych rozmiarów model to kolejny must have w wyposażeniu). Proste drewniane ławki, znajdziemy w Skandynawii niemal wszędzie. Podobnie, domek warto zaopatrzyć w pojemne szafy lub prostą komodę i regał. Najlepiej jeśli zabudowa będzie przypominać naturalne drewno — w tej roli sprawdzą się też dekory z naturalnym rysunek naturalnego drewna, jak:
Poza tym, mówiąc o ławach, aranżując wnętrze domku hyta połóżmy w nich poduszki lub futrzane dodatki, aby nadać wnętrzu nieco skandynawskiego i rustykalnego sznytu.
Inny prosty, a przy tym niezwykle uniwersalny element, który warto umieścić to stolik boczny obok sofy — wykorzystajmy go do wyeksponowania roślin, książek lub lampy. Mówiąc o lampach, nie trzeba chyba wspominać, że Skandynawowie są bardzo wyczuleni w kwestii oświetlenia i ma to przełożenie na modele, jakie znajdziemy również w domkach letniskowych. Długie, ciemne miesiące zimowe są o wiele łatwiejsze do przetrwania, gdy dom jest pięknie rozświetlony: stąd bogactwo nie tylko oświetlenia głównego, ale także i dekoracyjnego w formie kinkietów, lamp podłogowych czy stołowych. Szukając odpowiedniej lampy lub oprawy pamiętajmy tylko, że produkty te powinny wpisywać się w styl minimalistyczny.
Istnieje też kilka sposobów na to, jak surowemu wnętrzu nadać bardziej domowy charakter. Umieśćmy na sofie kilka grubych i przytulnych kocyków, które będą jak znalazł w przypadku chęci ucięcia sobie poobiedniej drzemki. Nie zapominajmy też o poduszkach i świecach. Jeśli blat stołu lub ten w kuchni na to pozwala, rozważmy umieszczenie na nim kwiatów i, np. eleganckiej karafki z wodą do picia na prostej desce lub tacy.
Podobnie jak w Norwegii, tak i w Polsce trend letniskowego domku pośród natury ma się obecnie znakomicie. Bardzo chętnie udajemy się na wypoczynek poza modne kurorty, za to w odludne miejsca, w których możemy odpocząć od nadmiaru bodźców i wyciszyć się — o czym świadczy popularność takich form wypoczynku, jak glamping czy slow hop. W wielu miejscówkach znajdziemy domki o podstawowym lub wręcz przeciwnie — niezwykle bogatym — wyposażeniu, na które składać może się poza świetnie zaaranżowanym wnętrzem, także ogród z miejscem na ognisko i z hamakami, a także sauną czy taras z jacuzzi. Współczesne odsłony domków letniskowych obejmują także nasze polskie nowoczesne wersje tradycyjnych domków typu brda. Trend ten nie dziwi, biorąc pod uwagę chęć odcięcia się od zgiełku miasta czy uniknięcia tłumów na głównych ulicach, deptakach i promenadach kurortów — zamiast nich udajemy się w miejsca, w których można być bliżej natury i złapać oddech od codzienności.
Rekomendowane artykuły
